35 inwoners van Stad aan ’t Haringvliet waren maandagavond 4 maart in het Trefpunt om met elkaar te praten over Stad Aardgasvrij. Het plan om de dorpskern van Stad aan ’t Haringvliet van het aardgas af te halen en over te stappen op groene waterstof of een eigen elektrische oplossing. De opkomst was met 35 personen redelijk maar niet heel groot. Hierdoor was er veel tijd om vragen te beantwoorden en te spreken met elkaar.
Omgevingsmanager Bobby Groenewoud leidde de bezoekers door de acht beloften heen aan de hand van stoplichten. Vijf beloften staan op groen, drie nog op oranje. Innovatieexpert Albert van der Molen van Stedin vertelde over wat er allemaal gebeurt om de beloften die nog niet op groen staan zoals Betaalbaar, Altijd warm en Het mag verder uit te werken.
Altijd warm
De belofte Altijd warm hangt samen met de keuze waar we waterstof gaan maken. Altijd warm is één van de belangrijkste beloften voor de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Deze organisatie kijkt goed mee om ervoor te zorgen dat inwoners niet benadeeld worden. We werken nu aan een aantal mogelijkheden om waterstof te maken en te leveren. Maar de keuze is nog niet gemaakt. Daarom staat deze belofte nu nog op oranje.
Het Mag
De volgende belofte waar Van der Molen langer bij stil staat is Het mag. Wettelijk gezien mogen netebeerders als Stedin alleen aardgas door de leidingen laten stromen. Maar met de gedoogregeling van de ACM mag Stedin dit wel: https://www.acm.nl/nl/publicaties/tijdelijk-kader-voor-waterstofpilots. Deze regeling geldt maar voor 5 jaar. Dit is te kort voor Stad aan ’t Haringvliet. Eind 2023 hebben demissionair minsters Jetten en De Jonge toegezegd dat er speciaal voor Stad aan ’t Haringvliet een regeling voor langere tijd wordt gemaakt. Deze regeling is bijna klaar.
Betaalbaar
Betaalbaar is op dit moment de moeilijkste belofte. Hier hebben we de rijksoverheid voor nodig. Want wat we hier doen gebeurt nog nergens. Het is een demonstratieproject en dus is meer subsidie nodig om de belofte Betaalbaar waar te maken. De vraag om steun van het Rijk staat uit en er wordt veel gesproken met de ministeries. Dit is niet altijd makkelijk en kost tijd. Er wordt niet alleen in Den Haag gesproken over dit project. Ook spreken we met organisaties in Brussel, de Clean Hydrogen Alliance en de Verenigde Staten, de International Energy Agency.
Veilig of anders niet
Ook vertelt Van der Molen meer over de belofte Veilig of anders niet. Om ervoor te zorgen dat het veilig is, zijn er organisaties nodig die toezicht houden. Voor waterstof is dat net zoals bij aardgas Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). SodM kijkt mee met Stedin om te kijken hoe zij hun werk doen. SodM doet dit ook in Wagenborgen, Lochem, Hoogeveen en dus ook hier in Stad aan ’t Haringvliet. Als we iets niet goed doen, zal de SodM meteen ingrijpen. Van der Molen: “Ik ben zelf vanaf 2007 betrokken bij waterstof. Ik weet dat geen enkele organisatie risico wil lopen of een hoekje af wil snijden. Ik kan met zekerheid zeggen dat de eerste waterstofprojecten het veiligst zijn, omdat deze onder een vergrootglas liggen. Als er bijvoorbeeld in Rozenburg waar als proef al cv-ketels op waterstof draaien iets mis gaat, is het einde oefening voor waterstof de komende 25 jaar.”
Tijdens de avond spraken de projectleden met de inwoners ook over het schouwen, de beloften die al op groen staan En over de zorgen en vragen die leven bij inwoners die de enquête hebben ingevuld. Inwoners konden deze vragenlijst de afgelopen drie weken invullen. Ook tijdens de avond zelf konden bezoekers hun mening, zorgen of vragen anoniem doorgeven. Na afloop ging een aantal bezoekers persoonlijk in gesprek met projectleden.
Voor de inwoners die niet naar de fysieke bijeenkomst konden komen, organiseren we op 18 maart een online informatieavond. Ook is de enquête tot die tijd nog in te vullen.