Op 21 maart organiseerde het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) in Utrecht een netwerkdag met de koplopergemeenten aardgasvrije wijken. Het inwonersinitiatief Stad Aardgasvrij verzorgde op deze dag een interactieve kennissessie waarbij de opgedane ervaringen en lessen werden gedeeld. In juni 2023 stemden 77,6% van de inwoners met een aardgasaansluiting in Stad aan ’t Haringvliet voor Stad Aardgasvrij. Waarbij inwoners uiterlijk in 2030 collectief overstappen op waterstof of een individuele all-electric oplossing. Hoe is dit inwonersinitiatief, waarbij de actieve inwoners (genaamd Tafelaars) deelnemend in alle lagen van het project, gelukt?
Het initiatief was erg trots dat ze hun ervaringen mochten delen. Tijdens de sessie, verzorgd door Stella Braber (Tafelaar en participatiebegeleider), Laurens Huizer (Tafelaar en schouwer) en Bobby Groenewoud (omgevingsmanager) stonden de start van het initiatief, het creëren van draagvlak en vertrouwen bij bewoners en de acht beloften (betaalbaar, veilig of anders niet, altijd warm, groen, het kan, het mag, voldoende draagvlak, vertaalbaar) centraal.
Een intensief traject waarbij met verschillende instanties, zoals de ministeries van EZK, BZK en de Autoriteit Consument & Markt, meer dan twee jaar is gewerkt aan het uitwerken van de beloften. Met het oprichten van een Inspiratiehuis dat acht weken is verwarmd op waterstof, informatieavonden/ beurzen, inloopuren, nieuwsbrieven en het afnemen van schouwen, hebben we langer dan zes jaar gebouwd aan het vergroten van vertrouwen en creëren van draagvlak onder de inwoners. Waarbij we altijd geluisterd hebben naar de inwoners.
De acht beloften, opgesteld aan de hand van meer dan 300 gestelde vragen door inwoners en de Tafelaars, zijn de leidende uitgangspunten van het initiatief. Deze zijn vastgelegd in de Beloften brochure die voorafgaand aan de draagvlakmeting met alle inwoners gedeeld is. Voor de inwoners zijn alle beloften belangrijk, maar betaalbaarheid en veiligheid zijn de meest genoemde beloften. Veiligheid is al gegarandeerd, de belofte betaalbaarheid moet nog worden waargemaakt.
De schouwers, dorpsgenoten opgeleid voor het afnemen van de schouwen, hebben meer dan 500 woningen bezocht. Hierbij hebben inwoners een persoonlijk advies gekregen over wat de overstap naar waterstof of een individuele all-electric oplossing voor hen betekent en welke aanpassingen in de woning nodig zijn. Ook is dit financieel inzichtelijk gemaakt, waarbij de noodzakelijke aanpassingen in de woning zoals het vervangen van de aardgas cv-ketel voor een waterstof cv-ketel kosteloos zijn. De informatie is vervolgens vastgelegd in een schouwrapport, wat nodig is voor het aanvragen van de verschillende subsidies. Al deze schouwen hebben waardevolle informatie voor het project opgeleverd en zijn van grote invloed geweest op het positieve stemresultaat. Momenteel worden nog steeds nieuwe schouwen aangevraagd. Daarnaast worden de beloften betaalbaar, het mag en altijd warm uitgewerkt.
In Nederland lopen vier waterstofdemonstratie projecten. Stad Aardgasvrij is met 630 woningen het grootste en meest complexe demonstratie project. Partners van het initiatief zijn o.a. de gemeente Goeree-Overflakkee, Woningcorporatie Oost West Wonen, Stedin, Essent, Provincie Zuid-Holland.
Wil je meer weten, of wil je het rapport met de geleerde lessen ontvangen, neem contact op met Bobby Groenewoud stadaardgasvrij@gmail.com 06 -15 48 64 78.